Gwaith Hwb Cydlynu Arloesi Rhanbarthol Gogledd Cymru gyda Bwrdd Partneriaeth Rhanbarthol Plant Gogledd Cymru

Beth yw’r prosiect?

Mae Hwb Cydlynu Arloesi Rhanbarthol Gogledd Cymru (Hwb CARh) yn cydlynu gweithgareddau ymchwil, arloesi a gwella yng Ngogledd Cymru ynghylch sut y gall gwasanaethau iechyd a gofal cymdeithasol wella’r ffordd y maen nhw'n gweithio gyda’i gilydd.

Un o’r cyrff y mae’r Hwb CARh yn ei gefnogi yw Bwrdd Partneriaeth Rhanbarthol Plant Gogledd Cymru (BPRhP). Mae’r hwb yn dwyn ynghyd ymchwil, ystadegau a straeon plant a theuluoedd ym mhob un o feysydd blaenoriaeth y BPRhP. Eleni cyhoeddodd ganfyddiadau ei ffocws ar anabledd a salwch.

Roedd hefyd yn canolbwyntio ar niwroamrywiaeth. Ar gyfer hyn, sefydlodd grŵp llywio bach a chododd cwestiynau am yr heriau sy'n wynebu gwasanaethau niwroddatblygiadol a'r ffyrdd gorau o gefnogi plant, pobl ifanc a theuluoedd. Edrychodd ar ystod eang o dystiolaeth i geisio ateb y cwestiynau hyn a thynnodd y cyfan at ei gilydd mewn pecyn gwybodaeth 100 tudalen, gan gynnwys straeon gan deuluoedd am fyw gyda niwroamrywiaeth.

Fel rhan o weithdy yn seiliedig ar y pecyn gwybodaeth, gwyliodd y BPRhP fideo am brofiadau teulu lleol o aros am asesiad niwroddatblygiad.

Archwiliodd y BPRhP gwestiynau am sut y gallai aelodau gydweithio’n well i ddarparu cymorth.

Pam mae’n cael ei gynnal?

Gall gymryd amser hir i gael asesiad i weld a oes gan blentyn neu berson ifanc gyflwr niwroddatblygiadol.

Un ffordd yr hoffai’r BPRhP wella’r broses hon yw cefnogi plant a theuluoedd yn seiliedig ar yr anghenion sydd ganddyn nhw yn hytrach na’r diagnosis. Maen nhw’n galw’r ymagwedd hon yn ‘drws cywir’. Ble bynnag ewch chi i ddod o hyd i gefnogaeth - yn yr ysgol, gwasanaeth cymunedol, gwasanaeth cymdeithasol, neu wasanaeth iechyd - fe gewch chi help. Mae hefyd yn rhan o’r egwyddorion craidd a nodir yn fframwaith NYTH.

Mae’r Hwb CARh yn rhan o ymrwymiad Llywodraeth Cymru yn Cymru Iachach i sefydlu rhwydwaith o hybiau sydd wedi’i gydlynu yn genedlaethol i lywio modelau integredig newydd o iechyd a gofal cymdeithasol.

Ble a phryd mae'r gwaith yn digwydd?

Cafodd yr Hwb CARh ei lansio ym mis Mawrth 2020 ac mae’n cael ei ariannu ar hyn o bryd gan Lywodraeth Cymru tan fis Mawrth 2025, ond y gobaith yw y bydd y gwaith hwn yn gallu parhau y tu hwnt i hynny.

Mae’r ffocws ar niwroamrywiaeth wedi dod i ben, ond mae’r hwb yn parhau i weithio gyda’r BPRhP i helpu i sicrhau bod y gwaith hwn yn gwneud gwahaniaeth i blant a theuluoedd yng Ngogledd Cymru. Er enghraifft, drwy gefnogi gwaith i wella rhannu gwybodaeth fel y gall sefydliadau gydweithio’n well i gefnogi teuluoedd â niwroamrywiaeth.

Pwy sy'n cymryd rhan?

Mae’r Hwb CARh yn gwahodd pobl sy’n ymwneud ag unrhyw brosiectau ymchwil, arloesi neu wella iechyd a gofal cymdeithasol i weithio gydag ef i hyrwyddo eu gwaith a gwneud cysylltiadau â phrosiectau eraill.

Mae’n cefnogi Bwrdd Partneriaeth Rhanbarthol Gogledd Cymru a’r Bwrdd Partneriaeth Rhanbarthol Plant.

Mae’r Hwb CARh wedi bod yn arbrofi gyda gwahanol ffyrdd o ddod â phobl ynghyd i ddysgu a dod o hyd i ffyrdd newydd o weithio. Gan adeiladu ar ei waith blaenorol gyda’r prosiect Datblygu Arfer a Gyfoethogir gan Dystiolaeth (DEEP), mae Lab Cyd-gynhyrchu Cymru hefyd wedi bod yn gweithio gyda’r hwb fel hwylusydd i ddod o hyd i atebion creadigol i gael y gorau o gyfarfodydd.

Beth maen nhw wedi'i ddysgu o'r gwaith?

Rhai o’r themâu a ddeilliodd o’r drafodaeth ar niwroamrywiaeth oedd:

• pwysigrwydd cyfathrebu effeithiol
• cael ‘llais y teulu’ wrth galon cynllunio a darparu gwasanaethau
• yr angen am systemau data effeithiol, gan alluogi rhannu data a darparu darlun cyfoethog i lywio penderfyniadau
• heriau diwylliannol cydweithio aml-asiantaeth effeithiol
• pwysigrwydd meithrin perthnasoedd a sefydlu ymddiriedaeth, i bob cyfeiriad.

O’r gwaith hwn, dysgodd yr hwb a’r BPRhP hefyd fod llawer yn digwydd eisoes i geisio gwella gwasanaethau i blant a phobl ifanc niwroamrywiol yng Ngogledd Cymru. Mae rhai enghreifftiau i’w gweld ar dudalen we niwroddatblygiad ffocws y BPRhP ar blant a phobl ifanc.

Roedd yr Hwb CARh yn gobeithio cynhyrchu pecyn gwybodaeth cryno am niwroamrywiaeth mewn plant. Ond fe wnaethon nhw ddarganfod bod cymhlethdod y pwnc yn golygu bod 100 tudalen mor fyr ag y gallen nhw ei gael heb golli gwybodaeth allweddol.

Sut i gysylltu

I gael gwybod mwy am y prosiect hwn, cysylltwch â Sarah Bartlett yn Hwb CARh Gogledd Cymru.