Skip to Main content

Egwyddor 4: mae gan ddiwylliant cadarnhaol berthnasoedd da ar sail cryfderau

Dyddiad diweddaru diwethaf: 9 Meh 2025

Beth yw ymarfer ar sail cryfderau?

Ymarfer ar sail cryfderau yw ffordd o gefnogi pobl sy’n seiliedig ar berthnasoedd. Mae weithiau’n cael ei alw’n:

  • dull perthnasoedd neu berthynol o weithio
  • ymarfer ar sail canlyniadau
  • dull person-ganolog (o weithio)
  • cael sgwrs ‘beth sy’n bwysig’
  • cydbwyso hawliau a chyfrifoldebau.

O dan Ddeddf Gwasanaethau Cymdeithasol a Llesiant (Cymru) 2014 mae angen i ni ganolbwyntio ar lesiant pobl a’u gwneud yn ganolog i gynllunio eu gofal a’u cymorth.

Mae sefydliadau sy’n gweithio ar sail cryfderau’n gweithio gyda sectorau eraill i ddylunio a darparu gofal a chymorth o ansawdd gwell. Mae hyn yn cynnwys sefydliadau sy’n cael eu rhedeg gan ddefnyddwyr a’r gymuned.

Beth y mae ymarfer ar sail cryfderau’n edrych fel?

Mae ymarfer ar sail cryfderau’n canolbwyntio ar siarad, trafod a gwrando:

  • ar gryfderau’r person a gefnogwn, sy’n cynnwys:
    • beth y maen nhw’n gallu ei wneud yn barod, eu sgiliau, gwybodaeth a phrofiad
    • y pethau sy’n bwysig iddyn nhw fel eu gwerthoedd, diddordebau a’u perthnasoedd
  • beth y mae person yn poeni amdano ac unrhyw risg i’w diogelwch a’u llesiant
  • sut y gall pawb, fel y person ei hun, eu teulu a’r bobl sy’n rhoi gofal neu gymorth, yn gallu helpu i ymdopi ag unrhyw newid i anghenion y person a chadw pawb mor ddiogel â phosib ar yr un pryd
  • gweithio gyda’r person, eu teulu, ffrindiau a rhwydweithiau cymunedol i ddeall a chynllunio beth sydd angen iddo ddigwydd i gynnal eu llesiant er mwyn gallu byw’r bywyd gorau posib.
    • Gelwir hyn hefyd yn ‘gosod canlyniadau’ neu ‘gosod amcanion personol’.

Mae deall beth yw cryfderau person yn golygu cael sgyrsiau cefnogol am beth sy’n bwysig i’r bobl y gofalwn amdanynt a gweithiwn gyda nhw. Mae hyn yn cynnwys ein sgyrsiau gyda chydweithwyr yn y sefydliad a gyda’n partneriaid.

Sut y mae adnabod cryfderau’n cefnogi diwylliant cadarnhaol?

Mae ymarfer ar sail cryfderau:

  • yn ein helpu i wrando ar, gwerthfawrogi a deall y bobl a gefnogwn, sy’n:
    • gallu rhoi llais, dewis a rheolaeth iddyn nhw mewn penderfynu a chynllunio eu gofal a’u cymorth
    • gadael i ni eu cydnabod a’u gwerthfawrogi fel unigolion
    • ein helpu i’w cadw’n ddiogel a’u cefnogi.
  • yn ein helpu i greu cyswllt gwell gyda’r bobl y gweithiwn gyda nhw, sy’n:
    • rhoi cyfle i ni ddeall y gwahanol sgiliau a phrofiadau y maen nhw’n eu cyfrannu
    • adnabod y pethau yn ein systemau a phrosesau sy’n rhwystr i ddarparu a sicrhau gofal a chymorth gwell
    • gadael i ni weithio gyda’n gilydd i feddwl am ffyrdd creadigol a gwahanol o weithio fel bod pobl yn gallu gwneud y pethau sy’n hybu eu llesiant orau
    • eu helpu i deimlo o werth fel unigolion
    • gwella hyder ac ymddiriedaeth ar bob ochr.
  • gallu creu gweledigaeth gyffredin o sut beth yw llwyddiant.

Ble i gael gwybod mwy

Dyma ddolenni at wybodaeth ac adnoddau i’ch helpu i ddechrau gweithio mewn ffordd ar sail cryfderau.

Efallai na fydd rhai o'r dolenni hyn ar gael yn ddwyieithog neu mewn fformat hygyrch. Dydyn ni ddim yn gyfrifol am gynnwys a gynhyrchir gan sefydliadau eraill.

Pecyn gofal perthynol – Y Brifysgol Agored
Mae’r pecyn hwn i bawb sy’n rhan o ofalu am bobl hŷn. Gellir defnyddio’r pecyn mewn gwahanol ffyrdd gan ddibynnu ar eich amser, eich rôl a beth yr ydych am ei gael allan ohono. Gallech ei ddefnyddio fel rhan o raglen ddysgu unigolyn neu grŵp ffurfiol, grŵp trafod, neu gyfarfod tîm. 

Gwella ansawdd fel Unigolyn Cyfrifol: gwreiddio ymarfer ar sail cryfderau – Gofal Cymdeithasol Cymru
Mae’r fideo hyfforddi yma’n egluro sut y gall Unigolion Cyfrifol (RI) a rheolwyr hyrwyddo ymarfer ar sail cryfderau o weithio i wella ansawdd gwasanaethau. 

Canllaw i gael sgwrs 'Beth sy'n Bwysig' – Gofal Cymdeithasol Cymru
Yn egluro sut i ddarganfod beth sy’n bwysig i’r person yr ydych yn gweithio gyda nhw, sut i gytuno ar ganlyniadau, dod i wybod beth yw eu cryfderau a gyda beth y maen nhw angen cymorth.